فکر می کنم هر کار و عبادتی انجام می دهم مورد قبول خدا نیست، خیلی این فکرها آزارم می دهند و همش به حال دیگران حسرت می خورم که چقدر نزد خدا عزت دارند اما من گنهکارم، می گن ناامیدی کفره اما من احساس می کنم دچار یاس شده ام به خاطر گناهان زیادی که تا الان داشته ام و حس می کنم خدا از من بدش می آید و حتی توفیق عبادت هم پیدا نمی کنم؟

«چه اتفاقی رُخ داده»
در زندگی دچار لغزش های شده اید، و در حال حاضر که توفیق الهی رفیق راهتان گشته است، و به بیداری دست پیدا کرده اید، احساس می کنید در درگاه الهی جای ندارید. این احساس دو عامل برای آن می توان بیان نمود: شیطان و افکار ناصحیح. که به نظر می رسد شیطان نیز از عدم اطلاعات کافی شما استفاده نموده و به وسوسه تان پرداخته است. با توضیحاتی که می دهیم، امیدواریم نگاه تان را در مورد خدا و آمرزش او تغییر دهیم.
«راهی هست»
گر کافر و گبر و بت پرستی بازآ---بازآ، بازآ هر آنچه هستی بازآ
این درگه ما در گه نومیدی نیست‎---صد بار اگر توبه شکستی بازآ

اگر کسی از خود مراقبت لازم را نکرد و به گناه افتاد، آیا راهی برای او وجود دارد؟ خداوند که قبل از تولد ما لطفش در سینه ی مادر به صورت آب و غذا نمایان بوده است، آیا می شود این لطف و رحمتش را بعد از تولد از ما منع کند؟ خداوند متعال دارای رحمت و بخشش بی منتهی است و این را به همه ی انسانها در اوایل هر سوره ی قرآن بیان کرده«بسم الله الرحمن الرحیم»توجه به این آیه در افرادی که مرتکب گناه شده اند، نور بازگشت به خدا را زنده می کند.

«بخشش»
من غریبم از بیابان آمدم --- بر امید لطف سلطان آمدم
بوى لطف او بیابانها گرفت--- ذره‏هاى ریگ هم جانها گرفت‏
گناه فریبی از ناحیه ی شیطان است، و ناامیدی از بخشش نیز از ناحیه ی اوست. چرا که خدا خیر است و جز خیر از او صادر نمی شود. خداوند متعال اگر کسی به سمت او برگردد هرگز او را از در خانه اش بر نمی گرداند، وقتی می گوئیم «استغفر الله و اتوب الیه» یعنی به سمت خدا برگشته ایم. اما غافل از این که فکر می کنیم در ابتدا ما به سمت خدا باز گشته ایم، در حقیقت ابتدا خداوند به سمت ما باز می گردد، سپس ما هستیم که به سمت او توبه و بازگشت می کنیم، زیرا همیشه خیر از جانب بزرگتر به کوچک تر است. از این رو هنگامی که توبه می کنیم، باید توجه داشته باشیم که ابتدا رحمت خدا ما را در آغوش گرفته است. با این توضیح کسی که در رحمت الهی قرار دارد، جای برای نگرانی ندارد.
«بنده گان خدا» در قرآن خداوند به پیامبرش امر می کند که به بندگان گناه کارش چنین بگوئید«قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ؛ بگو:«اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده‏اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را مى‏آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است». (عنکبوت،53).
اگر در نوجوانی اشتباهی می کردیم، پدر و یا مادر می گفتند: شما فرزند ما نیستی! اما خداوند در این آیه به گناه کاران تعبیر عجیبی دارد؛ نمی فرماید ای مخلوقات من، می فرماید ای بندگان من!! یعنی خداوند به گناه کاران خطاب بنده می کند که در آن لطافت ها خوابیده است. به راستی ما در تشهد می گوئیم پیامبر نیز «عبد» خدا است در این آیه نیز خداوند گناه کاران را عبد خود می خواند!!!!

«بازگشت»
باز گفت اى شه پشیمان مى‏شوم--- توبه کردم نو مسلمان مى‏شوم‏
خداوند در قرآن بندگان خطا کارش را دعوت به باز گشت به سوی خود می کند. آیا می شود دریای لطف و بخشش کسی را به استغفار دعوت کند و آن وقت توبه ی اونپذیرد؟
«فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ إِنَّ رَبِّی قَریبٌ مُجیبٌ؛ پس، از او آمرزش بخواهید و سپس به سویش باز گردید که پروردگار من نزدیک و اجابت کننده (دعایتان) است».[1]
«وَ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ إِنَّ رَبِّی رَحیمٌ وَدُود؛ از پروردگار خود آمرزش بطلبید و به سوى او بازگردید که پروردگارم مهربان و دوستدار (بندگان توبه کار) است». [2]
به طور کلی می توان گفت هر کسی که توفیق توبه پیدا کند گناهان او مانند برگ پاییزی شروع به ریزش می نماید. روایات در این زمینه بسیار است، که برخی از آنها عبارتند از:
پیامبر خدا -صلی الله علیه وآله وسلم- می فرماید: کسی که از گناه توبه کند مانند کسی است که گناهی نکرده است. [3]
امام علی -علیه السلام- می فرماید:« توبه دلها را پاک می کند و گناهان را می شوید». [4] بر این اساس هر کسی که مرتکب گناهی شد و به توبه رُوی آورد گنا هان او آمرزیده است و شما پرسشگر گرامی نیز اگر توبه نموده اید حتماً گناهانتان آمرزیده شده است.
اگر فرزندی اشتباهی نسبت به والدین انجام دهد و آنها از دست او آزرده شوند، هر لحظه انتظار می کشند که فرزندشان به پیش آنها برود و از آنها دل جوی نماید. در این لحظه والدین از این کار فرزندشان بسیار خوشحال می شوند. شادی خداوند نیز به بندگان توبه کار به همین صورت است، بلکه بیشتر. پیامبر خدا - صلی الله علیه وآله- می فرماید: «هر آینه شادی خداوند از توبه بنده خود بیشتر است تا شادی نازایی که بچّه می آورد و گم کرده ای که گمشده خود را می یابد و تشنه ای که به آب می رسد». [5]

«آثار توبه»
گر مرا این بار ستارى کنى---توبه کردم من ز هر ناکردنى توبه‏ام بپذیر این بار دگر---تا ببندم بهر توبه صد کمر
توجه به هر یک از آثار توبه باعث می شود احساساتی که شما را آزار می دهد، بر طرف شود.
1- محبوبیت نزد خداوند
سوره بقره / 222 : «ان الله یحب التوابین و یحب المتطهرین» خداوند توبه کنندگان و پاکان را دوست دارد. بنابراین اگر توبه کرده اید، خداوند شما را دوست می دارد. پس جای برای نگرانی نیست.
2 – تبدیل سیئات به حسنات
سوره فرقان / 70 : «الا من تاب و آمن و عمل عملا ً صالحا ً فأولئک یبدل الله سیئاتهم حسنات و کان الله غفورا ً رحیما ً» مگر آن کسان که توبه کنند و ایمان آورند و کارهای شایسته کنند خدا بدیهایشان را به نیکی ها بدل می کند و خدا آمرزنده و مهربان است.
3 – فلاح و رستگاری
سوره نور / 31 : «و توبوا الی الله جمیعا ً ایها المؤمنون لعلکم تفلحون» ای مؤمنان! همگی به درگاه خدا توبه کنید باشد که رستگار شوید.
4 – آمرزش گناهان
سوره شوری / 25 : «و هو الذی یقبل التوبه عن عباده و یعفو عن السیئات و یعلم ما تفعلون» اوست که توبه ی بندگانش را می پذیرد و از بدیها و گناهان در می گذرد و آنچه می کنید می داند.
5 – حفظ از عذاب الهی
سوره غافر / 7 : «وقهم عذاب الجحیم» ما آنان (تائبین) را از عذاب جهنم رهایی خواهیم داد (به وسیله ی طلب غفران).
6 – پوشاندن سیئات
سوره ی تحریم / آیه ی 8 : «یا ایها الذین آمنوا توبوا الی الله توبة نصوحا عسی ان یکفر عنکم سیئاتکم» ای کسانی که ایمان آوردید از گناهان خود به سوی خدا، توبه خالصانه کنید چرا که امید است به اینکه پروردگار شما، سیئات شما را از خود شما بپوشاند.
امام علی ( علیه السلام ) می فرمایند : «هر کس توبه کند خداوند او را بیامرزد و به جوارح او و جای جای زمین دستور داده شود که آبروی او را حفظ کند و عیبهایش را بپوشانند و گناهانی که فرشتگان حافظ اعمال برایش نوشته اند از یاد آنان برده شود.»(میزان الحکمة / ج2 / ح 2183)
7 – برخورداری از برکات و نعمتهای الهی
سوره نوح / آیات 11 و 12 : «فقلت استغفروا ربکم انه کان غفارا ً یرسل السماء علیکم مدرارا ً و یمددکم باموال و بنین ...» پس به آن قوم گفتم: طلب مغفرت و آمرزش و توبه کنید از پروردگار خویش که بخشنده و آمرزنده است و اگر توبه کنید ما بر شما باران می فرستیم و همچنین شما را یاری می کنیم به واسطه ی اموال کثیره و فرزندان زیاد.
امام علی ( علیه السلام ) می فرمایند : «زیاد طلب آمرزش از خدا کنید تا از خدا طلب روزی کنید».
8 – ورود به بهشت
سوره ی تحریم / 8 : «یا ایها الذین امنوا توبوا الی الله توبة ً نصوحا ... و یدخلکم جنات تجری من تحتها الانهار».


«افکار»
در ابتدای سوال نوشته اید فکر می کنم، و در چند خط پایین تر نوشته اید چنین احساس می کنم(ناامیدی). در این زمینه باید خاطر نشان شویم، افکار ما بسیار بر عواطف و احساسات ما اثر گذار هستند. از این رو برای این که در زندگی از ناامیدی رها شویم یکی از اقدامات لازم این است که اطلاعات خود را افزایش دهیم، تا افکار صحیح و واقع بینانه سبب شود که رفتار و عواطف مثبت در ما تثبیت شود.

«مسیر»
پرسشگر گرامی خداوند که دری بروی بندگانش به نام توبه گشوده است، خود می دانسته که بندگانش به خطا گرفتار خواهند شد. مطلب مهمی که باید خاطر نشان شویم این است که بعد از گناه علت آن را شناسائی کنید و از خدا بخواهید و خود دقت کنید که دوباره به اشتباه نروید. در زندگی مهم این است که نیت ما و همت ما به سمت حرکت به سوی خدا باشد، اگر گاهی به اشتباه رفتیم باید سریعاً بر گردیم و خود را داخل در رحمت الهی قرار دهیم. اگر فردی که اهل درس و مطالعه است، در مواقعی بر اثر بی توجهی درس نخوانده و بازی گوشی نموده است، چه باید بکند؟ آیا باید زانوی غم بغل بگیرد؟ و یا جبران گذشته کند؟مهم این است که اهل درس است و کار نادرست خود را می تواند جبران نماید. منتظر سوالات بعدی شما هستیم. موفق و پیروز باشید.
برای مطالعه بیشتر کتاب های زیر پیشنهاد می شود؛
1. گناه شناسی/ محسن قرائتی.
2. گناهان کبیره/ شهید دستغیب.
3. شهید دستغیب، قیامت و قرآن (تفسیر سوره طور).
----------
[1] . هود/61.
[2] . هود/90.
[3] . میزان الحکمه /ج2 /ص 119 .
[4] . همان.
[5] . میزان الحکمه/ ج2 /ص 120 .