سالک مؤمن واقعی کیست ؟ 

در پاسخ به سوال شما نسبت به مومن واقعی روایتی را از پیامبر اعظم ص برایتان نقل می کنیم که تقریبا تمامی صفات مومن در آن آمده است.

رُوِی أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ: لا یکْمُلُ الْمُؤْمِنُ إِیمَانُهُ حَتَّى یحْتَوِی عَلَى مِائَةٍ وَ ثَلَاثِ خِصَالٍ فِعْلٍ وَ عَمَلٍ وَ نِیةٍ وَ ظَاهِرٍ وَ بَاطِنٍ-  فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع) یا رَسُولَ اللَّهِ مَا یکُونُ الْمِائَةُ وَ ثَلَاثُ خِصَالٍ فَقَالَ یا عَلِی مِنْ صِفَاتِ الْمُؤْمِنِ أَنْ یکُونَ جَوَّالَ الْفِکْرِ- جَوْهَرِی الذِّکْرِ- کَثِیراً عِلْمُهُ - عَظِیماً حِلْمُهُ

 از رسول خدا (ص) روایت شده که فرمودند ایمان مومن کامل نمی شود تا اینکه دارای 103 خصلت در فعل و عمل و نیت و باطن و ظاهر گردد.

آنگاه امیرالمومنین( ع) فرمودند: یا رسول الله آن 103 خصلت کدامند؟  فرمودند یا علی از جمله صفات مومن اینست که:اندیشه اش بسیار متحرک و پویاست– ذاتا متذکر وبه یاد خداست– علم و دانشش فراوان– بردباریش بزرگ

جَمِیلَ الْمُنَازَعَةِ - کَرِیمَ الْمُرَاجَعَةِ - أَوْسَعَ النَّاسِ صَدْراً - وَ أَذَلَّهُمْ نَفْساً

خوش برخورد در کشمکش– بزرگوار در بازگشت و پذیرش– سعه صدرش از همه بیشتر– و نفسش از همه خاکسار تر است

ضِحْکُهُ تَبَسُّماً - وَ اجتماعه تَعَلُّماً - مُذَکِّرَ الْغَافِلِ-مُعَلِّمَ الْجَاهِلِ

خنده اش تبسم– گردهماییش برای تعلم و یادگیری– تذکردهنده به غافل– و آموزنده جاهل است

لَا یؤْذِی مَنْ یؤْذِیهِ وَ لَا یخُوضُ فِیمَا لَا یعْنِیهِ وَ لَا یشْمَتُ بِمُصِیبَةٍ

به کسی که آزارش می کند آزاری نمی رساندو در آنچه به دردش نمی خورد وارد نشودو هیچ کس را به مصیبتی سرزنش و شماتت نمی کند

وَ لَا یذْکُرُ أَحَداً بِغِیبَةٍ - بَرِیئاً مِنَ الْمُحَرَّمَاتِ - وَاقِفاً عِنْدَ الشُّبُهَاتِ

و هیچ کس را با غیبت یاد نمی کند – از کارهای حرام بیزار است– در موارد شبهه قدم بر نمی دارد

کَثِیرَ الْعَطَاءِ - قَلِیلَ الْأَذَى - عَوْناً لِلْغَرِیبِ - وَ أَباً لِلْیتِیمِ

بخششش فراوان–آزارش بسیار کم– برای غریب و ناآشنا یاور– و برای یتیم پدر است

بُشْرُهُ فِی وَجْهِهِ  وَ حُزْنُهُ فِی قَلْبِهِ - مُسْتَبْشِراً بِفَقْرِهِ

شادابی و خرمی اش در چهرهوحزن و اندوهش در دل– و به نیاز خود (به خدا ) خرسند است

أَحْلَى مِنَ الشَّهْدِ وَ أَصْلَدَ مِنَ الصَّلْدِ - لَا یکْشِفُ سِرّاً وَ لَا یهْتِکُ سِتْراً

شیرین تر از عسلوسخت تر از سنگ است– هیچ رازی را فاش نسازدوهیچ پرده ای را ندرد

لَطِیفَ الْحَرَکَاتِ - حُلْوَ الْمُشَاهَدَةِ - کَثِیرَ الْعِبَادَةِ - حَسَنَ الْوَقَارِ

حرکاتش لطیف– دیدارش شیرین– عبادتش بسیار– وقارش نیکو

لَینَ الْجَانِبِ - طَوِیلَ الصَّمْتِ - حَلِیماً إِذَا جُهِلَ عَلَیهِ

برخوردش نرم– سکوتش طولانی است– اگر درباره او به نادانی رفتار شود حلیم و بردبار است

صَبُوراً عَلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَیهِ - یجِلُّ الْکَبِیرَ وَ یرْحَمُ الصَّغِیر

برکسی که به او بدی کرده است شکیبا است– بزرگتر را گرامی داشته و به کوچکتر رحم می کند

أَمِیناً عَلَى الْأَمَانَاتِ - بَعِیداً مِنَ الْخِیانَاتِ - إِلْفُهُ التُّقَى وَ حِلْفُهُ الْحَیاءُ

بر امانت ها امین– و از خیانت ها به دور است– همدم او تقوا و هم پیمان او شرم و حیاست

کَثِیرَ الْحَذْرِ - قَلِیلَ الزَّلَلِ - حَرَکَاتُهُ أَدَبٌ - وَ کَلَامُهُ عَجِیبٌ

پرهیزش بسیار– و لغزشش کم– حرکاتش مودبانه– وگفتارش مایه شگفتی است

مُقِیلَ الْعَثْرَةِ - وَ لَا یتَّبِعُ الْعَوْرَةَ - وَقُوراً صَبُوراً - رَضِیاً - شَکُوراً

از خطا و لغزش در می گذرد– و در پی عیوب دیگران نمی رود– با وقار– صبور– خشنود و راضی– سپاسگذار

قَلِیلَ الْکَلَامِ - صَدُوقَ اللِّسَانِ - بَرّاً - مَصُوناً

 کم حرف– راست گفتار– نیکوکار- مصونو محفوظ

حَلِیماً - رَفِیقاً - عَفِیفاً – شَرِیفاً - لَا لَعَّانٌ وَ لَا کَذَّابٌ

بردبار– رفیق و سازگار– پاکدامن– با شرافت است–لعن کننده و دروغگو نیست

وَ لَا مُغْتَابٌ - وَ لَا سَبَّابٌ - وَ لَا حَسُودٌ وَ لَا بَخِیلٌ - هَشَّاشاً بَشَّاشاً

غیبت کننده نیست– دشنام نمی دهد– نه حسود است و نه بخیل– گشاده رو و شاداب است

لَا حَسَّاسٌ وَ لَا جَسَّاسٌ - یطْلُبُ مِنَ الْأُمُورِ أَعْلَاهَا - وَ مِنَ الْأَخْلَاقِ أَسْنَاهَا

نه ظریف و حساس است–و نه کنجکاو و جاسوس– از کار ها عالی ترین را طلب می کند–و از اخلاق برجسته ترین را

مَشْمُولًا بِحِفْظِ الله - مُؤَیداً بِتَوْفِیقِ اللَهِ - ذَا قُوَّةٍ فِی لِین

حفظ خدا شامل حال اوست– به توفیق الهی یاری شده است– و در عین نرمش قوی است

وَ عَزْمَةٍ فِی یقِینٍ - لَا یحِیفُ عَلَى مَنْ یبْغِضُ - وَ لَا یأْثَمُ فِی مَنْ یحِبُّ

و تصمیمش همراه با یقین– با کسی که دشمن باشد ستم نمی کند– و درباره کسی که دوستش دارد به گناه نمی افتد

صَبُورٌ فِی الشَّدَائِدِ - لَا یجُورُ وَ لَا یعْتَدِی - وَ لَا یأْتِی بِمَا یشْتَهِی

در سختی ها بسیار شکیباست– نه ستم می کند و نه تجاوز–  و هر چه دلش خواست انجام ندهد

الْفَقْرُ شِعَارُهُ - وَ الصَّبْرُ دِثَارُهُ - قَلِیلَ الْمَئُونَةِ - کَثِیرَ الْمَعُونَةِ

جامه زیرینش نیاز (به خدا) – و جامه زبرینش صبر ومقاومت–  هزینه و زحمتش اندک– کمک و یاریش بسیار

کَثِیرَ الصِّیامِ - طَوِیلَ الْقِیامِ - قَلِیلَ الْمَنَامِ - قَلْبُهُ تَقِی - وَ عِلْمُهُ زَکِی

روزه داری او بسیار – قیام و عبادتش طولانی– خوابش کم– قلبش پرهیزگارو علم و دانشش پاکیزه است

إِذَا قَدَرَ عَفَا - وَ إِذَا وَعَدَ وَفَى - یصُومُ رَغْباً - وَ یصَلِّی رَهْباً

هنگامی که قدرت یابد عفو نماید–و هنگامی که وعده دهد وفا نماید– با میل و رغبت روزه می گیرد– و با ترس و خوف نماز می خواند

وَ یحْسِنُ فِی عَمَلِهِ کَأَنَّهُ نَاظِرٌ إِلَیهِ - غَضَّ الطَّرْفِ - سَخِی الْکَفِّ

چنان نیکو عمل می کند که گویا او را می بینند– دیده اش (از ناروا) فرو بسته– دستش باسخاوت است

لَا یرُدُّ سَائِلًا - وَ لَا یبْخَلُ بِنَائِلٍ - مُتَوَاصِلًا إِلَى الْإِخْوَانِ - مُتَرَادِفاً إِلَى الْإِحْسَانِ

در خواست کننده ای را رد نکند– ونسبت به دستاورد دیگران بخل نورزد– بابرادران ارتباط وپیوستگی دارد– در نیکوکاری پیاپی اقدام کند

یزِنُ کَلَامَهُ وَ یخْرِسُ لِسَانَهُ - لَا یغْرَقُ فِی بُغْضِهِ - وَ لَایهْلِکُ فِی حُبِّهِ

سنجیده سخن می گوید و زبانش را می بندد– در خشم و دشمنی غرق نشود– و در دوستیش هلاک نگردد

لَا یقْبَلُ الْبَاطِلَ مِنْ صَدِیقِهِ وَ لَا یرُدُّ الْحَقَّ مِنْ عَدُوِّهِ - وَ لَا یتَعَلَّمُ إِلَّا لِیعْلَمَ وَ لَا یعْلَمُ إِلَّا لِیعْمَلَ

باطل را از دوستش نمی پذیردو در مقابله با دشمن حق را پایمال نمی کند–  دانش را نمی آموزد مگر برای دانستنو  آگاهی و نمی آموزد مگر برای عمل

قَلِیلًا حِقْدُهُ- کَثِیراً شُکْرُهُ - یطْلُبُ النَّهَارَ مَعِیشَتَهُ - وَ یبْکِی اللَّیلَ عَلَى خَطِیئَتِهِ

کینه اش اندک– شکروسپاس بسیار– در روز به جستجوی معاش می پردازد و در شب بر خطا وگناهش گریه می کند

إِنْ سَلَکَ مَعَ أَهْلِ الدُّنْیا کَانَ أَکْیسَهُمْ وَ إِنْ سَلَکَ مَعَ أَهْلِ الْآخِرَةِ کَانَ أَوْرَعَهُمْ

اگر با اهل دنیا همراه شود زیرکترین آنهاستو اگر با اهل آخرت همراه باشد پارسا ترین آنهاست

لَا یرْضَى فِی کَسْبِهِ بِشُبْهَةٍ - وَ لَا یعْمَلُ فِی دِینِهِ بِرُخْصَةٍ

در کسب خویش موارد شبهه را نمی پسندد –و در عمل به دینش دنبال عذر و رخصتی نمی رود یعْطِفُ عَلَى أَخِیهِ بِزَلَّتِهِ - وَ یرْضَى مَا مَضَى مِنْ قَدِیمِ صُحْبَتِهِ

با خطا و لغزش برادر دینیش به عطوفت رفتار نماید–  و حق دوستی دیرینه را مراعات می کند

منبع :بحار الانوار -جلد 67-ص210