مد گرایی از منظر اسلام:

رسالت اسلام به عنوان یک مکتب کامل الهی، پاسخ‏گویی صحیح به تمام خواست‏های فطری و نیازهای اصیل انسانی است. بر این اساس، در مجموعه تعالیم اسلامی ـ از جمله در آیات قرآنی ـ به مسئلة زینت و زیبایی عنایت‏خاصی مبذول شده است. از تأمل در این بخش از معارف اسلامی، چند اصل کلی مربوط به موضوع خودآرایی و زینت‏ به دست می‏آید:

1. حس زیبایی یکی از ویژگی‏های مخصوص انسان است که ریشه در فطرت او دارد و به اقتضای این امر، از دیدن هرگونه زیبایی لذت می‏برد. بی‏تردید منشأ تمام هنرهای انسانی همین حسّ است که در هر دوره, موجب به وجود آمدن دست‏آوردهای ارزشمند هنری می‏شود. بنابراین استعداد و درک زیبایی، از جمله مواهب به ودیعت نهاده شده در وجود انسان است که به برکت آن، وی قادر است از طریق مطالعه و تأمّل در ظرافت‏های زیبای نظام آفرینش، زمینة کمال روحی و معنوی خود را فراهم سازد.

2. خودآرایی و زینت ‏به عنوان بخشی از حس زیبایی، نه تنها آثار بسیاری در روح و روان فرد دارد؛ بلکه موجب تعالی و رشد افراد جامعه نیز می‏شود. در مقابل پرهیز از خودآرایی، پریشانی و ژولیدگی چون با خواست فطری انسان در تعارض است، به تدریج اثرات منفی در روان او به جای می‏گذارد که افسردگی روحی، عدم تعادل روانی، بی‏توجهی به نعمت‏ها، سرکوبی علائق طبیعی و.. . از جمله آنها است. از آنجا که این امور، در نهایت‏ به سلامت زندگی فرد و نظام اجتماعی، زیان‏های جبران ناپذیری متوجه می‏سازد؛ لذا در احکام اسلامی به شیوه‏های مختلفی با این‏گونه رفتارها مقابله شده است. برای مثال در سیره اولیای الهی، همواره با این منطق غلط ناآگاهان ـ که پرهیز از خودآرایی را دلیل وارستگی از قید نفس و بی‏اعتنایی به زخارف دنیوی به حساب می‏آورند ـ به طور جدی برخورد شده است؛ زیرا این کار علاوه بر اینکه موجبات نفرت دیگران را فراهم می‏آورد، با اصل عزّت نفس و کرامت و منزلت انسانی همخوانی ندارد. امام علی‏(ع) می‏فرماید: ( التجمل من اخلاق المؤمنین)‏ شرح غرر و درر آمدی، ج 1، ص 307، حدیث 1175 «خودآرایی از ویژگی‏های خاص انسان‏های مؤمن است».

3. در رهنمودهای پیشوایان اسلام در مورد خودآرایی، به موارد زیادی تصریح و تأکید شده است از جمله لباس تمیز و آراسته، شانه کردن موی سر و صورت، نظافت‏بدن، خوش بو کردن بدن و لباس‏ها، پرهیز از کارهایی که دون شأن انسان مؤمن است و...

4. هرچند اسلام توصیه به خودآرایی دارد؛ اما هرگز این امر را منحصر به زینت ظاهر نمی‏کند؛ بلکه آراستگی به فضایل معنوی و اخلاقی را ـ که زمینه‏ساز سعادت و کمال روحی او هستند ـ مهم‏تر از آراستگی ظاهر می‏شمارد. به عبارت دیگر، اسلام با تعالیم حیات‏بخش خود، نخست ‏به ایجاد اعتدال در اخلاق و فضیلت‏های روحی می‏پردازد و پیروان خود را به درک زیبایی‏های ما   ورای عالم ماده رهنمون می‏کند و آنان را از گرفتارشدن به هرگونه سطحی‏نگری، در این مسئله نجات می‏بخشد. در عین حال تلاش می‏کند که افراد، فقط به زینت ابعاد ظاهری جسم و محیط زندگی خود نپردازند. در اشاره به چنین واقعیتی امام علی‏(ع) می‏فرماید: «زینه البواطن اجمل من زینه الظواهر»؛ همان، ج 4، ص 117، ح5503 «زینت درونی از زینت ظاهر بسیار زیباتر است». چه اینکه هم از نظر تأثیر و هم از نظر ماندگاری، زینت درونی در کمال حقیقی انسان مؤثرتر است.

5. گرچه در مجموعه تعالیم اسلامی به خودآرایی توصیه و تأکید فراوان شده است، اما به جهت در امان ماندن از عوارض منفی افراط و تفریط در خودآرایی و مدگرایی، حدود و چهارچوب خاصی نیز برای آن تعیین شده است. برای مثال تأکید شده که وسیله خودآرایی یا محیط‏آرایی باید حلال باشد؛ از راه مشروع تهیه شود؛ همیشه  سبب اسراف در سرمایه‏ها و استعداد نباشد؛ از هرگونه شائبه تجمل‏پرستی و جنبه خودنمایی داشتن به دور باشد؛ به گونه‏ای نباشد که زمینه تحریک هواهای نفسانی و امیال جنسی دیگران را فراهم کند؛ به صورت تقلید کورکورانه از دیگران انجام نگیرد و... در یک کلام از بررسی تعالیم اسلامی به دست می‏آید که اسلام نه تنها خودآرایی را منع نمی‏کند؛ بلکه به شیوة معقول و منطقی بر آن تأکید می ورزد. در عین حال همیشه و در همه حال، از افراط و تفریط در هر چیزی منع می‏کند. جهت اطلاع بیشتر ر.ک: سید صادق سِد نژاد، جوانان ومدگرایی، مجله دیدار آشنا، ش19